امروزه بخش مهمی از ارتباطات مردم جهان با استفاده از نرم‌افزارهای پیامرسان انجام میشود. پیامرسانها نقش مهمی در زندگی روزمره انسان‌‌ها دارند و همین موضوع موجب ایجاد پیامرسانهای متنوع شده است. اما به جرات میتوان گفت بسیاری از پیامرسانها نمی‌توانند کاربران را راضی کنند چرا که یک ویژگی مهم را ندارند: «راحتی»!
«راحتی» در استفاده، مهمترین ویژگی یک پیامرسان موفق است. از همین رو تیم‌های طراحی و توسعه پیامرسان بله تلاش می‌کنند تا به گونه‌ای «بله» را طراحی کرده و توسعه دهند که «راحت‌ترین تجربه کاربری» را در اختیار کاربران قرار دهند.
پیش از این به تاریخچه شکل گیری تیم بله پرداخته بودیم. امروز برآنیم تا در مورد فلسفه تغییرات جدید در رابط کاربری پیامرسان بله صحبت کنیم چرا که معتقدیم این تغییرات، در راحتی کار با بله تاثیرات شگفتی دارد.
تمرکز اصلی تیم طراحی بله بر خلق پیامرسانی است که از ترندها و گرایشهای کوتاه‌مدت امروزی دور باشد و با گذشت زمان قدیمی و ناکارآمد نشود. هدف این است: توسعه پیامرسانی جدید که کاربر با اولین استفاده از آن، حس تازه‌ای را تجربه کند و با امکانات جدیدی روبرو شود. «اتخاذ استراتژی طراحی درست»، «استفاده از تکنیک‌های ارزیابی» و «اطمینان از کاربردی بودن ویژگی‌های جدید» از دیگر وظایفی است که تیم طراحی برعهده دارد.
اما این تمام ماجرا نیست؛ کار تیم طراحی بله تنها طراحی پیامرسانی با امکانات متفاوت نیست. طراحان با اضافه شدن هر ویژگی جدید به «بله» علاوه بر اینکه باید کاربر را از امکانات جدید آگاه کنند، باید هویت یکپارچه‌ای را نیز برای آنها به تصویر بکشند.
به عنوان مثال سامانه پیوند یکی از ویژگی‌های جدید است که به تازگی در پیامرسان بله مورد استفاده قرار گرفته است. این سامانه توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران معرفی شده و هدف از ایجاد آن یکپارچگی و دسترسی آسان‌تر کاربر به شماره کارتهای بانکی خود است. کاربر پس از اضافه کردن کارتهای بانکی خود به «بله» توسط سامانه پیوند، می‌تواند اطلاعات تکمیلی هر کارت را بصورت مجزا وارد کرده و در زمان استفاده از ویژگی‌های بانکی همچون «کارت به کارت»، «درخواست پول»، «خرید شارژ» و ... اطلاعات لازم را به راحتی فراخوانی نماید. البته رمز دوم کارت طبق قانون بانک مرکزی، در نرم‌افزار ذخیره نمیشود و در زمان انجام هر تراکنش بانکی، از کاربر گرفته میشود.
در پیاده‌سازی این ویژگی، طراحان بله باید مطمئن باشند که طرح جدید همه فاکتورهای هویت بصری گذشته را داراست و قواعد طرح‌های قبلی را تغییر نمی‌دهد و کاربر در نگاه اول این هویت مشترک را درک میکند. این مرحله سختی‌ها و پیچیدگی‌های خاص خود را دارد و وقت و انرژی زیادی از تیم طراحی به این موضوع اختصاص پیدا میکند. تنها پس از اطمینان از این موضوع است که طرح جدید وارد مرحله پیاده‌سازی میشود.
طراحان با چالش دیگری نیز روبه‌رو هستند: «بله»، متفاوت از سایر پیامرسانها است. بنابراین طرح‌هایی که در بله مورد استفاده قرار می‌گیرد نمی‌تواند به پیامرسانهای دیگر شبیه باشد. البته الهام گرفتن از طرح‌های موجود و بهبود و راحت‌تر کردن کاربری آنها، می‌تواند به ارائه راهکار و خلق ایده جدید در طراحی بله کمک کند.
یک مثال مناسب در این موضوع، ویژگی «کارت به کارت بله» است. این ویژگی در پیامرسانهای دیگر دیده نمیشود و تنها نرم افزارهای بانکی این خدمت را ارائه می‌دهند. چالش طراحی این ویژگی زمانی مطرح شد که طرح باید در عین سادگی و شباهت به کارایی نرم‌افزارهای بانکی، از چهارچوب یک پیامرسان خارج نشود و کاربر احساس نکند با نرم‌افزار دیگری به غیر از پیامرسان روبرو است. همچنین این ویژگی باید طوری طراحی میشد که به راحتی در دسترس کاربر باشد تا بتواند به خوبی نیاز های بانکی او را مرتفع کند. به عنوان مثال اگر کاربر در زمان گفتگو با مخاطبش تمایل به استفاده از ویژگی «کارت به کارت» داشته باشد، نباید از فضای گفتگو خارج شود و محیط متفاوتی به او نشان داده شود.
این اتفاق برای ویژگی‌های بانکی دیگر مانند «درخواست پول» نیز صدق میکند. برای طراحان بله مهم است که کاربر، همان موقعیتی که در دنیای واقعی برای درخواست پول تجربه میکند را در فضای مجازی نیز تجربه کند. بنابراین فعالیت‌هایی نظیر «تعیین مبلغ»، «تعداد دفعات پرداخت»، «معرفی حساب مقصد» باید هر چه بیشتر به فضای حقیقی شبیه باشند.
برای رسیدن به این ویژگی‌ها، تیم طراحی براساس تکنیک‌های نظیر طراحی wireframing، استوری بورد و ارائه پروتوتایپ اولیه، طرح‌هایی را آماده و طی جلساتی متعدد، بررسی میکند. پس از بحث و بررسی، طرح‌های منتخب برای تعدادی از کاربران محدود نمایش داده میشود تا بازخوردهای کاربران واقعی دریافت شود. این بازخورد‌ها تاثیر زیادی در تصمیم‌گیری‌های تیم طراحی و اصلاح طرح‌ها دارد.
هدف تیم طراحی بله تنها ایجاد فضایی زیباتر و چشم‌نوازتر نیست، بلکه هدف آنها طراحی نرم‌افزاری است که بتواند همواره به همراه کاربر باشد و نیاز‌های او را مرتفع سازد. آنها برای رسیدن به راهکار جدید نه تنها به طور دائم، جریان‌ها و تغییرات هنری مختلف را رصد می‌کنند بلکه با پیشبینی تغییر این جریان‌ها، مسیر طراحی پیامرسان بله را هم مشخص می‌کنند تا در آینده نیز، این پیامرسان همچنان پاسخگوی نیاز‌های کاربران خود باشد. طراحان بله خود را مسئول می‌دانند تا رضایت کاربران را فراهم کنند و تجربه لذت‌بخشی از کار با «بله» را در اختیار کاربران قرار دهند و در این راه مشتاق شنیدن بازخوردهای همراهان بله هستند.
محسن